Zapraszamy do korzystania ze scenariuszy zajęć reintegracyjnych dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, opracowanych przez pracowników Powiatowej Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Będzinie. Koordynatorzy szkół służą pomocą na temat dostosowania scenariuszy do potrzeb konkretnych zespołów klasowych. Życzymy udanego powrotu do nauki stacjonarnej.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY I- III
Temat: Poznajmy się od nowa.
Cele terapeutyczne:
- Wzajemne poznanie się uczniów.
- Budowanie poczucia bezpieczeństwa i zaufania.
- Ośmielenie i zwiększenie otwartości.
- Zaspokojenie potrzeby bycie ważnym.
- Budowanie pozytywnego obrazu siebie.
- Zwiększenie poczucia własnej wartości.
- Stworzenie okazji do odreagowania napięć emocjonalnych.
Cele rozwojowe:
- Rozpoznawanie emocji u siebie i innych.
- Rozbudzanie gotowości do swobodnego wypowiadania się.
- Odczuwanie radości z wykonanego zadania.
- Uczenie się uważnego słuchania.
- Rozwijanie aktywności twórczej.
Czas trwania: godzina lekcyjna.
Metody pracy: rozmowa, rysunek, burza mózgów, gry i zabawy psychologiczne.
Przebieg zajęć:
- Krąg – przywitanie się iskierką. Wszyscy uczestnicy spotkania ustawieni są w kole i trzymają się za ręce. Prowadzący ściska dłoń sąsiada i wypowiada słowa: „Iskierkę puszczam w krąg niech wróci do mych rąk”. Następnie dziecko przekazuje uścisk swojemu koledze, aż uścisk wróci do prowadzącego.
- Rozmowa n/t ważnych wydarzeń w minionym tygodniu – dzieci dzielą się swoimi przeżyciami, określają swoje samopoczucie.
Alternatywnie Zabawa w rozpoznawaniu uczuć – pantomimicznie dzieci pokazują emocje i rozpoznają je.
- Zabawa „Wszyscy którzy….” Uczestnicy siedzą w kręgu na krzesłach. Dla jednej osoby, która stoi pośrodku brakuje miejsca i chce je zdobyć. Rozpoczyna zabawę mówiąc: „Zamieniają się miejscami osoby, które lubią czekoladę.” (lub: nie lubią mleka, mają w domu kota, maja jasne włosy, są dziewczętami itp.). W tym momencie uczestnicy podrywają się z krzeseł i muszą zmienić miejsce. Osoba, dla której zabraknie krzesła kontynuuje zabawę (zabawa jest bardzo dynamiczna, dlatego należy zadbać o bezpieczeństwo uczestników).
- Narysuj swoje imię. Każdy z uczestników rysuje na kartce swoje imię w dowolny sposób. Potem następuje prezentacja rysunków i ewentualne objaśnienia.
- Szukanie podobieństw. „Poszukaj kogoś, kto ma włosy tego samego koloru, co ty, jest tego samego wzrostu, urodził się w tym samym miesiącu, ma takie samo imię itp. i podaj mu rękę.”
- Powiedz coś miłego – dzieci losują karteczki z imionami kolegów, a następnie mówią wylosowanej osobie coś miłego.
- Pożegnalna iskierka – dzieci ponownie puszczają iskierkę
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY I- III
Temat: Znów razem
Założenie: najkorzystniej jest przeprowadzenie zajęć poza budynkiem szkolnym np. boisko szkolne, plac szkolny, w pierwszych dniach powrotu uczniów do szkoły po okresie nauczania zdalnego.
Cel:
– diagnoza samopoczucia uczniów
– reintegracja zespołu klasowego
-poznanie zasad dobrego koleżeństwa
– kształtowanie w uczniach umiejętności dostrzegania drugiego człowieka
– wspomaganie pozytywnych relacji z rówieśnikami
– wdrażanie w samopoznanie, odczytywanie potrzeb własnych i potrzeb innych
– wzmacnianie umiejętności rozpoznawania różnych uczuć
i kształtowanie postawy ich akceptacji
– przedstawienie uczniom zasad nauczania po powrocie do szkoły
Metody: Rozmowa kierowana praca w grupach, praca na forum
Formy pracy: indywidualna, grupowa
Przebieg zajęć:
I Część wstępna
– Przywitanie się w kręgu, zawieszenie plakietek z imionami.
– Przedstawienie zasad obowiązujących na zajęciach.
– Rozmowa w kręgu klasowym na podstawie karty pracy – Prostokątne paski będące promieniami słońca – „ Jestem znów w szkole”. Uczniowie wypełniają karty pracy w kształcie pasków, odpowiadając na pytania: Co czuję?, Co mnie cieszy w związku z powrotem do szkoły?, Jakie mam obawy?, Czego oczekuję?, Czego najbardziej mi brakowało?, Co się we mnie zmieniło podczas pracy zdalnej?. Chętni uczniowie omawiają swoje refleksje.(Promienie układane są wokół kręgu grupowane według takich samych lub zbliżonych odpowiedzi tworząc słońce.
Podpowiedzi przygotowane przez pracowników Poradni, Pedagoga szkolnego, Psychologa szkolnego:
1. Możesz mieć trudności z powrotem do szkoły. Nie obwiniaj się za to, bądź przygotowany na to, że powrót do szkoły może nie przebiegać tak jak to sobie wyobraziłeś i do tego trzeba się przyzwyczaić.
2. Twoje emocje mogą być różne, możesz czuć złość, smutek, albo rozczarowanie. Emocje towarzyszą każdemu, mamy do nich prawo. Te emocje są potrzebne dzięki nim możemy zorientować się co jest dla nas dobre a czego się boimy.
3. Pamiętaj, że możesz powiedzieć zaufanemu dorosłemu o swoich emocjach, niepokojach, wątpliwościach z powrotem do szkoły. Pedagodzy, rodzice, nauczyciele są po to aby Cię zrozumieć i pomóc Ci.
4. Tolerujmy siebie wzajemnie. Czas pandemii trwał długo, każdy z nas mógł się zmienić. Każdy ma prawo być sobą i pozytywnie być przyjęty w grupie.
Przedstawienie uczniom podejścia do nauki po powrocie do szkoły: wzmacnianie samooceny, skupianie się na możliwości podniesienia ocen poprzez wzmacnianie, motywowanie uczniów do ich poprawy, weryfikowanie wiedzy zdobytej w czasie nauczania zdalnego, rozwijanie uzdolnień i zainteresowań uczniów umożliwienie zaprezentowania zainteresowań i uzdolnień uczniów.
Pogadanka na temat towarzyszących uczniom uczuć po powrocie do szkoły, zapewnienie ich o wsparciu nauczycieli, pedagogów i psychologów.
Zabawy integracyjne kl I-III SP
Kto tak ma?
Prosimy by dzieci usiadły w kole na materacu wybieramy osobę, od której zaczynamy zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Ta osoba wstaje i mówi o sobie jedną rzecz, kończąc zdaniem „Kto tak ma?” (np. nie lubię gotowanej marchewki, kto tak ma?). Osoby, które „Tak mają” wstają i zamieniają się miejscami (nie wolno zmieniać miejsca na najbliższe do swojego). Potem kolej przechodzi na następną osobę.
Zwierzątka, szukajcie się!
Do zabawy potrzebne będą kartki z obrazkami zwierzą lu maski zwierząt. Najlepiej co najmniej pięć. Każde dziecko losuje swoje zwierzątko i nie mówi głośno, czym ono jest. Na dany znak wszystkie dzieci rozbiegają się po sali i zaczynają udawać to, co wylosowały. Zwierzątka danego gatunku mają za zadanie odnaleźć się i zebrać w stado. Wygrywa ta grupa, która współpracuje i zrobi to najszybciej.
Rysunek dłoni
Uczniowie na kartce obrysowują swoją dłoń, w środku wpisują swoje imię, a na palcach swoje pozytywne cechy. Następnie losowo utworzone zostają trzy grupy. Każda z grup ma stworzyć z wyciętych dłoni jakiś obraz i go podpisać. Na formę graficzną i podpis muszą zgodzić się wszyscy członkowie grupy. Prace są przyczepiane do tablicy.
Część III
PODSUMOWANIE
Uczniowie opowiadają, czego nowego dowiedzieli się na zajęciach, czego doświadczył, co ich zaskoczyło.
Pożegnanie
„Iskierka” – uczniowie ustawieni w kręgu trzymają się za ręce i przekazują sobie uścisk dłoni.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY I- III
Cele:
- Rozwijanie u uczniów świadomości, jak ważna jest „dobra atmosfera” panująca w klasie.
- Kształtowanie u dzieci poczucia, że mają wpływ na kształtowanie atmosfery w klasie (dążenie do poprawy relacji z innymi, to klucz do stworzenia bardziej „zgranego” zespołu; poszerzanie wiedzy, co mogą zrobić, aby poprawić relacje z innymi).
Czas:
2 x 45 minut.
Materiały:
- Prześcieradło lub duża chusta
- krzesła
- długopisy, flamastry
- małe karteczki
- duże arkusze papieru.
Przebieg zajęć :
- Nawiązanie kontaktu z uczniami.
Zapoznanie się z grupą, przywitanie się prowadzących i uczestników.
- Omówienie celu i przebiegu zajęć.
- Określenie zasad grupowych obowiązujących w trakcie zajęć:
- aktywny udział w zajęciach
- każdy mówi o sobie,
- powstrzymywanie się od ocen, krytyki innych.
- Zawarcie kontraktu.
- Nawiązanie kontaktu z uczniami.
Zapoznanie się z grupą, przywitanie się prowadzących i uczestników.
- Omówienie celu i przebiegu zajęć.
- Określenie zasad grupowych obowiązujących w trakcie zajęć:
- aktywny udział w zajęciach
- każdy mówi o sobie (nie o innych, np. nie skarżymy na innych)
- gdy chcemy coś powiedzieć podnosimy rękę (nie przerywamy innym, nie krzyczymy, nie bijemy…, itp.)
- Zawarcie kontraktu.
- Zasadnicza część lekcji. Zestaw zabaw:
- „Imię i gest”
wariant I:
Każdy z uczestników wypowiada swoje imię dodając do tego dowolnie wybrany przez siebie gest. Reszta grupy powtarza to imię i gest.
wariant II:
W następnej rundzie grupa próbuje sama powtórzyć imiona i gesty.
- Zabawa ” „Jestem… Mam… Lubię…”.„
wariant I:
Dzieci siedzą w kręgu. Rzucają piłeczka do wybranej osoby/innego dziecka. To dziecko, które ją złapie, mówi coś o sobie, np. co lubi robić, jeść … lub coś o sobie np. mam brata, psa…
wariant II
Uczestnicy stoją w kręgu. Prowadzący podaje swoje imię i jakąś informację o sobie, a potem rzuca piłkę do któregoś z uczestników. Zadaniem tej osoby, która otrzymała piłkę jest powtórzenie tego, co usłyszała, np. „To jest Ewa, Ewa lubi spać”. Następnie ta osoba podaje swoje imię i informację o sobie i rzuca piłkę do kogoś innego. Zabawa trwa dotąd, aż wszyscy wezmą w niej udział.
- Zamieniają się miejscami wszyscy, którzy…
Uczestnicy siedzą w kręgu na krzesłach. Dla jednej osoby, która stoi pośrodku brakuje miejsca i chce je zdobyć. Rozpoczyna zabawę mówiąc: „Zamieniają się miejscami osoby, które lubią czekoladę” (lub: nie lubią mleka, mają w domu kota, maja jasne włosy, są dziewczętami itp.) W tym momencie uczestnicy podrywają się z krzeseł i muszą zmienić miejsce. Osoba, dla której zabraknie krzesła kontynuuje zabawę.
(Zabawa jest bardzo dynamiczna dlatego należy zadbać o bezpieczeństwo uczestników.)
- Kurtyna.
Klasę dzielimy na dwie grupy, które zajmują miejsce po obu stronach kurtyny. Dwie osoby trzymają uniesiony koc tak, aby przeciwne drużyny nie widziały się. Po opuszczeniu kurtyny należy jak najszybciej podać imię przeciwnika. Osoba, która pierwsza wypowie imię – wygrywa i włącza pokonanego do swojej drużyny. Wygrywa ta grupa, która zgromadzi po swojej stronie więcej osób.
- Gorące krzesło.
Wszyscy siedzą w kręgu. Jedna osoba zajmuje wskazane przez grupę miejsce, tzw. „Gorące krzesło”. Pozostali zadają jej różne pytania, które pozwolą ja bliżej poznać. Osoba zajmująca „gorące krzesło” ma obowiązek udzielać tylko szczerych odpowiedzi. Celem sprawnego przeprowadzenia zabawy można ograniczyć ilość pytań do 5.
- „Znajdź kogoś kto?”
Dzieci swobodnie poruszają się przy muzyce. Na pauzę w muzyce dobierają się parami według poleceń nauczyciela: „Znajdź kogoś kto … ?” (ma taki sam kolor oczu/ włosów/ bluzki jak ty: ma taką samą długość rękawa, itp. i uściśnij mu dłoń, pięknie się ukłoń, itp.)
- „Dodaj swój ruch”
Uczestnicy siadają w kręgu. Pierwsza osoba wstaje i wykonuje jakiś prosty ruch, np. kręci palcem. Kolejny uczestnik gry powtarza ten ruch i dodaje następny, np. tupanie nogą. Każda osoba kolejno dodaje następny element. Gra odbywa się bez słów. Jeżeli się ktoś pomyli lub coś powie – odpada z gry. (daje fanta – potem może wykupić „fanta”: siada na krzesełku, wykonuje 1 „polecenie” zapisane na małych karteczkach, które wyciąga z woreczka lub zadawane przez chętna osobę z grupy)
- „Kto zmienił miejsce?”
Uczestnicy przyglądają się dokładnie wszystkim osobom w grupie, jak siedzą i gdzie. Jedna osoba wychodzi z pomieszczenia, w tym czasie jedna osoba zmienia swoje miejsce. Zadaniem osoby, która wyszła jest odgadnięcie, kto zmienił miejsce.
- Wspólny rysunek: Nasza klasa”
- Odrysuj własną dłoń i wpisz np. swoje imię lub „znak” mówiący coś o Tobie.
umożliwienie kontaktu z grupą, odczucie przynależności do grupy i tworzenie jej.
- Zakończenie:
Omówienie na forum:
- Wypowiedzi uczniów na pytanie: „Co było dla mnie szczególnie ważne podczas dzisiejszych zajęć”?” Jak się czułem na zajęciach?
- „Iskierka”
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY I- III
„Poznajemy siebie na nowo i ustalamy zasady współpracy ”
Cele: uczeń ustala zasad współpracy między rówieśnikami i wychowawcą określa swoje oczekiwania wobec szkoły po okresie pandemii planuje efektywną współpracę z klasą i wychowawcą
Środki dydaktyczne :arkusze papieru, małe karteczki, mazaki, nić, nożyczki
Metody: projekt, autoprezentacja, drzewko potrzeb, zagrożeń i darów, sesja plakatowa
Formy : praca indywidualna, praca z całą grupą, praca w zespołach
Przebieg spotkania
Faza wstępna
Powitanie, przedstawienie się prowadzących i grupy, przedstawienie zasad pracy na zajęciach (szacunek, nie przerywanie sobie, podnoszenie ręki gdy chcę coś powiedzieć itp…).
Faza właściwa
1.Autoprezentacja każdego ucznia wg klucza na kwiatku (załącznik 1)
nazywam się…………………
jestem…………………………..
najbardziej lubię……………..
moje marzenia………………..
interesuje się…………………
2. Podział uczniów na 3 grupy (załącznik 2):
prostokąty (zielone)
serca (czerwone)
łezki (niebieskie)
Każda grupa prezentuje inne zagadnienie. Grupa I- określa zagrożenia- trudności, jakie czyhają na nich w szkole (łezki). Grupa II-określa potrzeby, czego oczekują uczniowie od szkoły, klasy, wychowawcy (prostokąty).Grupa III- przedstawia dary- co mogą dzieci dać od siebie dla szkoły (serca). W przypadku trudności z zapisem dzieci mogą wykonać rysunki przedstawiające trudności, potrzeby i dary.
Uczniowie prezentują wyniki pracy wg schematu:
potrzeby
zagrożenia-trudności
dary
Uczniowie wspólnie z wychowawcą zawieszają DRZEWKO POTRZEB, ZAGROŻEŃ I DARÓW” na tablicy informacyjnej w klasie oraz wspólnie czytają, oglądają i analizują wykonaną pracę.
Faza końcowa
3.Nici- korzenie dobrych rozwiązań na zakończenie.
Co możemy zrobić by wzajemnie się lubić?
Co możemy zrobić by lepiej się poznać?
Co możemy zrobić jak ktoś ma jakiś problem i nie wie co zrobić i jak go rozwiązać?
Co możemy zrobić jak czuje w sobie złość?
Co możemy zrobić by w klasie czuć dobrze?
Co możemy zrobić by dobrze ze sobą współpracować i wzajemnie się szanować?
Co możemy zrobić by z przyjemnością się uczyć?
Co możemy zrobić by mieć dobry humor?
Co możemy zrobić żeby słyszeć lepiej Panią?
Co możemy zrobić by dobrze nauczyć się czytać?
Co możemy zrobić by dobrze pisać?
Co możemy zrobić by dobrze liczyć?
Co możemy zrobić by chętnie chodzić do szkoły?
Co możemy zrobić jak ktoś z nas ma problem?
Co możemy zrobić jak komuś jest smutno?
Co możemy zrobić by w klasie czuć się bezpiecznie i dobrze?
Uczniowie siedzą w kręgu
Jedno dziecko trzyma sznurek i odpowiadana pytanie, które zadaje prowadzący i następnie rzuca szpulkę nici do kolegi. Kolega słucha następnego pytania, odpowiada i rzuca sznurek do koleżanki itp. W ten sposób tworzy się zwarty system korzeni. Na sygnał stop dziecko, które ma sznurek w dłoni kładzie je na ziemię. Cała klasa patrzy na powstały system korzeni na ziemi. Każde dziecko ucina nożyczkami kawałek nitki (korzenia) i bierze ją na pamiątkę pamiętając, że jest częścią systemu korzeniowego (klasy) i bez niego drzewo- klasa będzie źle funkcjonować i żyć. Warto ze sobą współpracować i szanować się to wtedy „drzewo będzie kwitło i rosło”, czyli dzieci będą się spotykać, przyjaźnić i uczyć nowych rzeczy.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY IV-VIII
CELE:
- wzajemne poznanie się uczestników,
- poprawianie umiejętności wzajemnej komunikacji,
- budowanie zaufania i samoświadomości,
- rozwój uważności na innych,
- wzmacnianie poczucia własnej wartości,
- wzrost akceptacji siebie i innych,
- rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie,
- wytworzenie w grupie atmosfery swobody i wzajemnego zaufania.
Formy pracy: grupowa, indywidualna, zbiorowa
Środki dydaktyczne:
- tablica, kolorowa kreda,
- kartki samoprzylepne
- długopisy, kredki, flamastry
Przebieg zajęć:
- Część wstępna.
Zapoznanie się z grupą, przywitanie się prowadzących i uczestników.
- Omówienie celu i przebiegu zajęć.
- Określenie zasad grupowych obowiązujących w trakcie zajęć:
- aktywny udział w zajęciach
- każdy mówi o sobie,
- powstrzymywanie się od ocen, krytyki innych.
- Zawarcie kontraktu.
- Komórki do wynajęcia. Uczniowie siedzą na krzesłach (jedno krzesło mniej niż osób). Jedna osoba stojąca na środku ma za zadanie zaprezentować się przed grupą, wypowiadając jedno zdanie na temat: kim jestem. Reszta osób siedzi w tym czasie i słucha. Jeśli ktoś stwierdzi, że wypowiedziane zdanie pasuje do niego, czyli że sam również mógłby coś takiego powiedzieć na własny temat, wtedy szybko podnosi się z miejsca i musi równie szybko znaleźć inne miejsce, na którym usiądzie. Jeżeli się tak zdarzy, że nie znajdzie dla siebie miejsca, wtedy zostaje na środku i ma to samo zadanie co poprzednik. Taki cykl powtarza się wielokrotnie.
- Praca w grupkach (3-4 osobowych). („Kwiatek”)
„Co nas łączy, co nas dzieli” – rys, kwiatka z tyloma płatkami, ile jest osób w grupce
- W środku: co nas łączy
- Poszczególne płatki: cechy indywidualne (czym się różnimy)
- Nadanie nazwy „grupce”
- Ćwiczenie (praca indywidualna) – osoby szczególnie ważnych dla Ciebie
Pomyśl o szczególnie ważnych dla Ciebie osobach, które mają dla Ciebie wyjątkowe znaczenie, które szczególnie szanujesz, cenisz, liczysz się z ich zdaniem, dobrze się czujesz w ich towarzystwie, lubisz z nimi spędzać czas, itp.
- Zapisz na kartce inicjały lub imiona tych osób.
- Zastanów się i zanotuj na kartce, co w nich szczególnie cenisz? (Napisz to na małych samoprzylepnych kartkach)
- Czy to jest Twój rówieśnik, czy osoba dorosła?
- Zestawienie na tablicy w dwóch kolumnach: czy to są cechy charakteru czy wygląd zewnętrzny?
- Jakie cechy charakteru pozwalają zjednać sympatię innych?
- Lubię Cię za…………. . Uczniowie dobierają się w kilkuosobowe grupy. Każdy dostaje kartkę z napisem: „Lubię Cię za …..”. Kartkę podpisuje swoim nazwiskiem. Zgodnie ze wskazówką zegara uczniowie przekazują sobie kartkę kończąc zdanie. Kartki wracają do właścicieli.
- Czy stwierdzenia kolegów zaskoczyły ich?
- Zastanów się nad podobieństwami/różnicami:
- W jaki sposób to co cenisz w tej osobie odnosi się do tego, jaki Ty jesteś wobec innych?
- Co możesz zrobić, aby inni dobrze czuli się w Twoim towarzystwie, zachęceni, rozumiani, aby im się więcej chciało itp.”
- Wrzuć strach do kapelusza. Każdy pisze na kartce zdanie: „W klasie boję się …”. Kartki wkładane są do pojemnika, odczytujemy głośno ich treść.
- Co pojawia się najczęściej?
- Jak można sobie z tym radzić?
- Przypowieść chasydzka „O niebie i piekle”.
„Pewnego dnia Rabbi rozmawiał z Panem o Niebie i Piekle.
– Pokażę Ci piekło – powiedział Pan i zaprowadził rabbiego do pokoju, w którym stał wielki, okrągły stół. Siedzący wokół stołu ludzie byli zrozpaczeni i bliscy śmierci głodowej. Na środku stołu stał ogromny kocioł z gulaszem, który pachniał tak wspaniale, że rabbiemu pociekła ślinka. Każda z osób siedzących przy stole trzymała łyżkę z bardzo długa rączką. Chociaż długie łyżki sięgały akurat do kotła, ich rączki były dłuższe niż ramiona biesiadników – w rezultacie nikt nie mógł sięgnąć łyżką do ust i wszyscy byli głodni. Rabbi widział jak bardzo cierpieli.
– Teraz pokażę Ci Niebo – powiedział Pan i weszli do innego pokoju, dokładnie takiego samego jak ten pierwszy. Był tam identyczny wielki, okrągły stół i identyczny kocioł z gulaszem. Ludzie, tak jak poprzednio, mieli takie same łyżki z długimi rączkami – ale tutaj wszyscy byli najedzeni, pulchni, śmiali się i rozmawiali. Rabbi nie mógł tego zrozumieć.
– To proste, ale wymaga pewnej umiejętności – powiedział Pan. – W tym pokoju oni nauczyli się karmić siebie nawzajem”.
- Przeczytanie przypowieści.
- Rozmowa na forum: To, jak się zachowujemy wobec innych ma wpływ na to, jak każdy z nas się czuje, czy przeżywam zadowolenie, radość, czy smutek, gniew.
- Kiedy czuję zadowolenie, radość, a kiedy złość, smutek, … – gdy jestem z innymi
- Co mogę zrobić, aby inni czuli się ze mną dobrze? Czy takie jest dla mnie ważne, aby inni nie byli przy mnie smutni, rozczarowani…
- Kodeks naszej klasy – „Jak będziemy dbać o naszą klasę?”
. Podział klasy na 3 grupy, które opracowują odpowiedzi na pytania:
- Co buduje więzi między ludźmi?
- Co niszczy więzi między ludźmi?
- Co należy zrobić, aby poprawić atmosferę i zacieśnić więzi w klasie?
Pomysły grup prezentowane są na forum klasy, następnie wspólnie tworzą kodeks regulujący życie w klasie: ustalają normy, zasady, reguły postępowania obowiązujące w klasie.
- Ćwiczenie: Zostań Aniołem Stróżem
Każdy uczeń losuje osobę, dla której będzie aniołem stróżem przez najbliższy tydzień. Na wylosowanej kartce zapisana jest również prośba, aby przez ten czas być dla tej osoby miły, pomagać jej, uśmiechać się do niej, zrobić jej jakąś przyjemność.
Uczniowie nie dzielą się między sobą informacjami kogo wylosowały.
Po upływie tygodnia (na lekcji wychowawczej) wychowawca pyta uczniów, kto był ich aniołem stróżem i na jakiej podstawie tak sądzą.
Uczniowie przygotowują plakat z napisem „Ktoś jest twoim Aniołem Stróżem”
i zawieszają go w wybranym miejscu klasy.
- Podsumowanie
Omówienie na forum:
- Wypowiedzi uczniów na pytanie: „Co było dla mnie szczególnie ważne podczas dzisiejszych zajęć”.
- Dzisiaj odkryłam, że …….
- Postanowiłam, że od dzisiaj ………
NIEDOKOŃCZONE ZDANIA
- Dzisiaj czuję się……..
- Gdybym mógł pojechać gdzie zechcę, wybrałbym…………..
- Dwie rzeczy, które podobają mi się w sobie samym, to………….. 4. Mój ulubiony pisarz (książka, kompozytor, piosenkarz)………….
- Jedna z najszczęśliwszych chwil mojego życia…………….
- Chciałbym, żeby……………..
- Najbardziej jestem szczęśliwy, kiedy………….
- Uczę się………….
- Jest mi smutno kiedy………
- Moje hobby to……………
- Kiedy jestem sam, lubię……….
- Dwa słowa opisujące mnie to………..
- Najważniejsza cecha przyjaciela to moim zdaniem………………..
- Jedną z moich najlepszych cech jest…………..
- Jedną z moich ulubionych książek jest…………
- Prezent urodzinowy, który pamiętam, to……………
- Moją rodzinę można opisać słowami……….
- Mój ulubiony deser to……………
- Moje najlepsze wakacje to………………
- W przyszłości chciałbym zostać……………..
- Najbardziej w mojej klasie podoba mi się…………….
- Chce mi się śmiać, kiedy…………
- Kiedy jestem zły………….
- Złoszczę się, kiedy………………
- Mój ulubiony napój to………….
- Najbardziej w szkole nie lubię……………
- W grupie………..
- Jestem naprawdę dumny, że……………
- Cieszę się kiedy…………
- Najczęściej chwalą mnie za…………….
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY IV- V
Temat: Zgrana klasa to MY?
Cele terapeutyczne:
- Odbudowanie poczucia wspólnoty.
- Budowanie poczucia bezpieczeństwa i zaufania.
- Ośmielenie i zwiększenie otwartości.
- Zaspokojenie potrzeby bycie ważnym.
- Budowanie pozytywnego obrazu siebie.
- Stworzenie okazji do odreagowania napięć emocjonalnych.
Cele rozwojowe:
- Rozpoznawanie emocji u siebie i innych.
- Rozwijanie wglądu w siebie.
- Rozbudzanie gotowości do swobodnego wypowiadania się.
- Uczenie się uważnego słuchania.
- Rozwijanie aktywności twórczej.
Czas trwania: godzina lekcyjna.
Metody pracy: rozmowa, rysunek, burza mózgów, gry i zabawy psychologiczne.
Przebieg zajęć:
- Krąg – przywitanie się, rozmowa n/t ważnych wydarzeń w minionym tygodniu – dzieci dzielą się swoimi przeżyciami, określają swoje samopoczucie; mogą wyrazić to w formie pantomimy, wyrazu twarzy albo koloru.
- Zabawa – Zgadnij Kto? Dzielimy klasę na dwie grupy, a następnie wybieramy osobę, którą muszą odgadnąć dzieci z grupy przeciwnej, na podstawie umiejętnie stawianych pytań. Odpowiedź zawsze musi mieć formę „tak” lub „nie”.
- Burza mózgów – dzieci określają, co to znaczy zgrana klasa. Wybrana osoba zapisuje pomysły dzieci – jakie cechy i zachowania o ty świadczą.
- Ćwiczenie budujące energię w grupie. Dzieci wstają i rozciągają ciało tak, jak to robi budzący się lew; następnie wykonują ruchy jakby zrywali jabłka z drzewa.
- Praca w grupach – dzieci określają co mogą zrobić, żeby w klasie każdy czuł się dobrze. Następnie prezentują swoje prace na forum klasy.
- „Wędrująca ręka” – dzieci obrysowują swoją rękę, a następnie wychowawca klasy i koleżanki/koledzy kolejno wpisują coś miłego. W dalszej części uczniowie dzielą się odczuciami z ćwiczenia. Mogą również odczytać uzyskane informacje.
- Pożegnanie – wyrażenie swojego nastroju po zajęciach miną.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY IV- V
1. Powitanie
2. Zapoznanie z celami zajęć
Cele:
– integracja grupy
– rozwój komunikowania się
– przełamanie lodów
– rozwijanie wyobraźni i empatii
– szukanie podobieństw
Czas trwania 2 x 45 minut
4 zajęcia właściwe
Ćwiczenie 1 „Wizytówki” Pomoce: kartki papieru formatu A4 Czas trwania: 20 minut
Przebieg: uczniowie sporządzają własne wizytówki o dowolnej treści, może być tylko imię, symbol, znak. Trzymając w rękach uczniowie prezentują utworzone wizytówki wyjaśniając grupie ich treść bądź symbolikę.
Ćwiczenie 2 „Dobrze cię znam” Pomoce: kartki papieru i długopis Czas trwania 20 minut
Przebieg: uczniowie siadają w kole tak aby każdy miał przez sobą plecy sąsiada.
Zapisują na kartkach odpowiedzi na pytania zadawane przez prowadzącego (załącznik 1), dotyczą one osoby siedzącej za nim. Nie odwracają się, po udzieleniu odpowiedzi sprawdzają zgodność opisów.
Ćwiczenie 3 „Jestem i lubię” Pomoce: brak Czas trwania: 20 minut
Przebieg: grupa siada w kręgu, osoba rozpoczynająca przedstawia się imieniem, po czym wyłącznie za pomocą gestów pokazuje co lubi robić. Zadaniem następnej osoby jest odgadnięcie pokazywanego gestu a następnie przedstawienia siebie w analogiczny sposób.
Ćwiczenie 4 „Drzewo”
Pomoce: flamastry, duże arkusze papieru Czas trwania: 25 – 30 minut
Przebieg: grupy (5-6 osobowe) rysują na kartonie drzewo, z wyraźnym podziałem napień i gałęzie. Zadaniem każdej grupy jest ustalenie, jakie cechy, właściwości, zainteresowania, zdolności cele i wartości łączą jej uczestników, a jakie ich różnią. Podobieństwa grupa umieszcza na pniu, indywidualne różnice na poszczególnych gałęziach drzewa. Na koniec grupy prezentują swoje prace.
Zamiennie w starszych klasach
Ćwiczenie 5 „Lądowanie na księżycu”
Pomoce: załącznik 2 Czas trwania: 45 minut
Prowadzący dzieli klasę na przypadkowo dobrane grupy, następnie czyta instrukcję iprosi uczestników spotkania o wypełnienie załączonych tabelek. Grupy pracują samodzielnie. Następnie wspólnie weryfikują odpowiedzi i podejmują decyzję czy mają szanse na przeżycie wyprawy na księżyc. Prowadzący ma na celu uświadomić grupie jak ważne jest wspólne podejmowanie decyzji, jak istotna jest w tym wiedza i konieczność planowania.
Oczekiwane efekty
Oczekiwane efekty zostały osiągnięte (w stosunku do dzieci):
• poprawa w zakresie komunikacji pomiędzy uczniami
• wdrożenie do przejścia z komunikacji zdalnej na bezpośrednią
• poprawa w zakresie relacji uczeń-uczeń, uczeń – nauczyciel
• poprawa w zakresie integracji klasowej, grupowej
• oryginalność i pomysłowość (elastyczność) w poszukiwaniu różnych rozwiązań;
• zapewnienie uczestnikom poczucia bezpieczeństwa i akceptacji;
• wzrost pozytywnej samooceny i motywacji do przezwyciężenia trudności i wytrwałości w osiągnięciu wybranego celu;
• stworzenie warunków do odkrywania, eksperymentowania, przeżywania
• kształtowanie empatii i poszanowania godności drugiej osoby
Załącznik nr 1
1. Jaki kolor oczu ma osoba, która siedzi teraz za tobą?
2. Kiedy ma urodziny?
3. Jaki ma rozmiar obuwia?
4. Dokąd jedzie w tym roku na wakacje?
5. Jaki ma znak zodiaku?
6. Czy ma rodzeństwo?
7. Z jakiego przedmiotu ma najlepsze oceny?
8. Co lubi robić w czasie wolnym?
9. Czym się interesuje?
10. Jakie ma zdolności, talenty?
Załącznik nr 2
Wasz statek kosmiczny rozbił się na księżycu. Mieliście się tam połączyć z macierzystym statkiem baza, znajdującym się w tej chwili 300 km od was, po oświetlonej stronie księżyca, a można się tam dostać przez pasmo gór. Przeżycie wyprawy kosmicznej zależy od tego, czy dotrzecie do oddalonego o 300 km statku bazy. Waszym zadaniem jest uszeregować zaproponowane przedmioty według stopnia ich przydatności do zachowania życia. Cyfra 1 oznaczcie przedmiot najniezbędniejszy, 2 następny, aż do 14, który oznacza najmniej przydatny przedmiot.
Przedmioty Ocena przydatności
Pudełko zapałek
Puszka z koncentratem żywności
20 m nylonowego sznura
Jedwabny parasol spadochronu
Przenośny teleskop na baterie słoneczne
Skrzynka mleka w proszku
Dwie butle z tlenem, każda o wadze 50 kg
Mapa nieba widzianego z Księżyca
Samoczynnie nadmuchująca się tratwa ratunkowa
Kompas
25l wody
Rakiety sygnałowe
Zestaw pierwszej pomocy
Nadajnik i odbiornik UKF zasilany energia słoneczną.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTEGRACYJNYCH
DLA UCZNIÓW KLASY IV- V
Cel:
1. Budowanie pozytywnych relacji w grupie
2. Rozwijanie akceptacji wobec siebie i innych,
3. Doskonalenie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i innymi osobami,
1. Każde z dzieci się przedstawia:
Mam na imię…..
Lubię………….
Nie lub
ię ………..
Moje pierwsze uczucia gdy usłyszałem (am), że wracamy do szkoły ……………..
2. Prawda – fałsz
Przebieg ćwiczenia: Prosimy, aby uczniowie zapisali na kartce 3 informacje o sobie. Mają być to dwie prawdy i jedno kłamstwo (w dowolnej kolejności) i podpisali swoje kartki. Wszystkie kartki wrzucamy do czapki albo worka, losujemy kartki i głośno odczytujemy. Zadaniem grupy jest odgadnąć, które zdania są prawdziwe, a co jest kłamstwem.
3. Wrzuć strach do kapelusza
Uczniowie otrzymują karteczkę na której maja dokończyć zdanie
„W szkole boje się……”
4. Wywiad – każdy z każdym
Przebieg ćwiczenia: Dzielimy uczniów na dwie równe grupy. Prosimy, aby stworzyli dwa okręgi (wewnętrzny i zewnętrzny) i ustawili się tak, aby każdy miał parę. Uczestnicy stoją w nich twarzami do siebie. Zadaniem stworzonej pary jest porozmawianie na podany przez prowadzącego temat. Uczestnicy mają do dyspozycji 2 minuty, następnie pada sygnał, że należy przerwać rozmowy i osoby w wewnętrznym kręgu przesuwają się o jedno miejsce zgodnie z ruchem wskazówek zegara i podajemy nowy temat rozmowy.
Przykładowe tematy do rozmowy (można je zmieniać i dostosowywać do wieku i sytuacji swoich uczniów):
Co lubisz robić w wolnym czasie?
Jakie jest Twoje ulubione danie?
Jak się czułeś dzisiaj rano?
Twój ulubiony film?
Najszczęśliwszy dzień w twoim życiu?
Jaki był najpiękniejszy widok, jaki widziałam(-em)
Gdybyś miał spędzić wymarzony dzień, to jak by wyglądał?
Na koniec dyskusja co nowego dowiedzieliśmy się o swoich kolegach, co nas zaskoczyło.
5. Obraz „ Nasza klasa’
Na tablicy wieszamy brystol – podpisujemy go : klasa …., data…. Następnie każdy podchodzi do brystolu (według kolejności lub kiedy będzie wiedział, co chce narysować) i rysuje element obrazu –(co chciałby aby obowiązywało, funkcjonowało w klasie) pt. Nasza klasa .Rysunek wieszamy na tablicy i każdy mówi co i dlaczego narysował.
6. Zamknijcie teraz oczy. Wyobraźcie sobie że przybyła do nas dobra wróżka – która może spełnić po 2 nasze marzenia związane z życiem klasy. Każdy z uczestników mówi o swoich marzeniach. Cel ćwiczenia: otwartość w wyrażaniu uczuć, ujawnianie trudnych relacji w klasie oraz poziom gotowości do zmiany, eksponowanie siebie na tle grupy.
Podsumowanie: co jest wspólnego w waszych marzeniach od kogo zależy realizacja spełnienia się tych marzeń.
Scenariusz zajęć dla uczniów szkoły ponadpodstawowej
REINTEGRACJA KLASY – pomysł na pierwsze zajęcia:
Usiądźcie tak, aby wszyscy dobrze się widzieli– krąg, stoły ustawione w kształcie podkowy. Powitaj uczniów z uśmiechem. Powiedz, że byli dawno wyczekiwani, że Ci ich brakowało. Dobrym pomysłem jest przygotowanie dużej planszy z napisem powitalnym – wierszykiem, sentencją, ważnym zdaniem i przekazanie uczniom kolorowych pisaków, aby sami dopisywali się na plakacie. Materiał ten może Wam towarzyszyć przez pierwsze dni po powrocie.
Podziel się refleksami dotyczącymi obecnej sytuacji: podsumuj, w jak trudnym czasie się znaleźliśmy, jakim oczekiwaniom i ograniczeniom musieliśmy sprostać, jak zmieniło się nasze życie, edukacja, jak wiele trudnych momentów musieliśmy przejść. Zachęć do podzielenia się tymi doświadczeniami. Powiedź jak sam/a się czujesz w tej sytuacji, co było dla Ciebie trudne, za czym tęskniłaś, co Ci się podobało w edukacji zdalnej, co dobrego przyniosła, a jakie straty spowodowała. Powiedź, że od teraz będziecie tworzyć nową historię i będziesz wspierać swoich uczniów w trudnym początku. Powiedź, że Twoim celem będzie obudowanie poczucia wspólnoty klasowej i wzajemnych relacji, dlatego zajęcia poświęcisz na rozmowy, dzielenie się doświadczeniami, emocjami, ćwiczenia integracyjne.
Zapytaj jak uczniowie czuli się na edukacji zdalnej i czego się obawiają przy powrocie. Rozdaj małe kartki samoprzylepne w 3 kolorach. Na jednej niech uczniowie napiszą co fajnego przyniosła edukacja zdalna (zachęć uczniów, by opisywali szczerze swoje doświadczenia – sam/a też wypełnij kartkę), na drugiej – za czym tęsknili, co było trudne, czego brakowało. Na trzeciej – niech opiszą czego obawiają się podczas powrotu do szkoły. Niech każdy naklei swoje odpowiedzi na 3 różnych planszach papieru – Ty również. Następnie przeanalizuj z uczniami wyniki, opisz spostrzeżenia, podkreśl, co łączy odpowiedzi uczniów pokazując im, że nie są osamotnieni w swoich uczuciach.
Następnie poproś uczniów o pomysły na fajne bycie razem po przerwie. Niech każdy uczeń zastanowi się i napisze na kartce swój pomysł, propozycję, co może od siebie ofiarować klasie po powrocie. Kartki znów mogą zostać z Wami na kolejnej planszy umieszczonej na tablicy w klasie. Można też przeprowadzić ćwiczenie pt. – czego potrzebuję, by się dobrze czuć w klasie. Każdy anonimowo pisze na kartce o swoich potrzebach, wrzuca kartkę do pudełka. Możesz przeczytać im to, co piszą, powinniście się wspólnie zastanowić, jak tym potrzebom sprostać.
Obserwuj klasę, relacje, szukaj zmian, nowych sojuszy lub dawnych przyjaźni. Bądź szczególnie uważny na osoby wykluczone. Popatrz jak zmieniła się klasa, jak uczniowie siadają w ławkach – przemyśl ustawienie stałe ławek w formie podkowy – uczniowie mogą wtedy lepiej się widzieć, słyszeć, lepiej współpracować.
Proponuj zabawy o charakterze integracyjnym, zmniejszające napięcie, rozładowujące energię, energetyzujące – stosuj często jako przerywniki w czasie lekcji.
Zaplanujcie wspólny czas razem – wyjście plenerowe, dzień gier, kino (jeśli będzie taka możliwość), zawody sportowe, dzień kreatywności, sposób świętowania jakiegoś zmyślonego czy niezmyślonego święta, zawody sportowe, kolorowe dni w szkole (np. dziś wszyscy przychodzą ubrani na czerwono) itp. Bądź kreatywny, pozwól na kreatywność klasy. Staraj się wyznaczać zadania w formie projektów, zadań zespołowych, grupowych.
Doceniaj swoich uczniów, udzielaj im informacji zwrotnych, dostrzegaj starania, miłe gesty, wzajemną pomoc. Nie strasz trudnościami, które będą mieć w następnej klasie, zaległościami, przyszłymi egzaminami.
Obserwuj uczniów, ich dziwne, niepokojące stany, nowe zachowania, zmiany w funkcjonowaniu. Zwróć uwagę na dzieci o obniżonym nastroju, apatyczne, przygnębione, stale zmęczone. Obserwuj również zachowania agresywne i autoagresywne, wykluczanie uczniów z grupy, hejt internetowy, ale także wycofanie, lęk u uczniów. Bądź w stałym kontakcie z rodzicami, angażuj ich , utrzymuj kontakt, przekazuj informacje, obniżaj ich niepokój, spraw, by byli Twoimi sprzymierzeńcami. Pomyśl o zorganizowaniu wywiadówki (nawet zdalnej), gdzie porozmawiacie o ich niepokojach, przekażesz swój plan na powrót dzieci do szkoły, zalecisz baczną obserwację dzieci, przekażesz informacje o instytucjach pomocowych.
Celem lekcji wychowawczej powinno być: 1. Budowanie na nowo zespołu klasowego 2. Zadbanie o relacje w klasie 3. Budowanie poczucia bezpieczeństwa uczniów i uczennic 4. Zaaranżowanie wspólnych działań klasowych 5. Przekazanie informacji o możliwościach uzyskania wsparcia
Pytaj uczniów o ich nastrój. Mogą go wyrażać na różne sposoby: kolor, symbol pogody, metaforę (czuję się jak …), skalowanie nastroju (np. barometr nastroju, gdzie 1 oznacza bardzo zły nastój , a 10 bardzo dobry). Możecie porozmawiać o sposobach, które podnoszą nastrój, każdy ma swoje metody na stres i dobry humor. Osoby, które wydają się tego potrzebować mogą uzyskać informacje o możliwości indywidualnej rozmowy po lekcjach.
Wykonaj ćwiczenie na zbieranie wspólnych doświadczeń – każdy uczeń otrzymuje kartkę z poleceniem : poszukaj wśród koleżanek/kolegów 3 osoby, które:
- Podczas nauki zdalnej przeczytały dobrą książkę
- Musiały dzielić komputer z innym domownikiem
- Zrobiły coś wyjątkowego
- Nauczyły się czegoś ciekawego
- Miały problem z internetem
- Miały kłopoty ze snem
- Martwiły się powrotem do szkoły
- Chciały nadal uczyć się w domu
- Tęskniły za klasą
- Uprawiały sport
- Opiekowały się zwierzęciem
- Itp. – kategorii może być więcej
Osoba, która identyfikuje się z daną kategorią składa podpis pod nią. Następnie omawiacie ćwiczenie – w której kategorii było łatwo/trudno znaleźć osoby dzielące dane doświadczenia, jakich doświadczeń było najwięcej/najmniej.
Inną propozycją ćwiczenia jest przygotowanie symbolicznego rysunku MOCY (może to być dowolny symbol, który z mocą się kojarzy – drzewo, siłacz, słońce). W tym rysunku klasa wpisuje, wkleja, rysuje wszystko co będzie ich wspierać i dawać moc. Mogą to być słowa, cytaty, symbole, hasła, rysunki. Plakat może wisieć w klasie, a uczniowie mogą w dowolnym momencie uzupełniać rysunek o nowe pomysły dające moc.
2,000 Liczba odwiedzin, 2 Dzisiaj